Crop Insurance Scheme Maharashtra: 1. रबी हंगामातील पेरणीची स्थिती:
- सर्वसाधारण पेरणी क्षेत्र: बीड जिल्ह्यात 2024-25 च्या रबी हंगामात एकूण 3,32,353 हेक्टर क्षेत्रावर पेरणी झाली आहे.
- विमा संरक्षित क्षेत्र: 5,86,747 शेतकऱ्यांनी 2,99,926 हेक्टर क्षेत्रासाठी फक्त 1 रुपयात पीक विमा घेतला आहे.
- वाढलेले क्षेत्र: पेरणीचे क्षेत्र 108.2% इतके आहे, जे अपेक्षेपेक्षा अधिक आहे.
2. विमा योजनेचा तपशील:
- शेतकऱ्यांना फक्त 1 रुपयात पीक विमा घेण्याची संधी मिळाली आहे.
- राज्य व केंद्र सरकारने विमा हप्ता भरल्यामुळे शेतकऱ्यांवर मोठा आर्थिक भार पडलेला नाही.
- या योजनेमुळे नैसर्गिक आपत्तीमुळे होणाऱ्या नुकसानीपासून पिकांचे संरक्षण होते.
3. पिकांसाठी अनुकूल हवामान:
- यंदाच्या मान्सून हंगामात सुरुवातीपासूनच चांगला पाऊस झाला, ज्यामुळे खरीप हंगामातील पिके चांगली आली.
- रबी हंगामासाठीही हवामान चांगले असल्याने कोणत्याही नैसर्गिक आपत्तीचा धोका नाही.
4. शेतकऱ्यांसाठी आर्थिक मदत:
- विमा योजनेंतर्गत 2.14 कोटी रुपयांपेक्षा अधिक विमा प्रीमियम राज्य व केंद्र सरकारने भरला आहे.
- या योजनेमुळे शेतकऱ्यांना मोठा दिलासा मिळाला आहे.
5. विमा अर्जाचा कालावधी:
- विमा भरपाईसाठी अंतिम मुदत 15 डिसेंबर होती, परंतु शेतकऱ्यांना 16 डिसेंबरपर्यंत मुदतवाढ देण्यात आली.
6. तालुका-स्तरीय सहभाग:
बीड जिल्ह्यातील विविध तालुक्यांमध्ये शेतकऱ्यांनी विमा योजना स्वीकारली आहे. अर्जांची संख्या पुढीलप्रमाणे आहे: Crop Insurance Scheme Maharashtra
- अंबाजोगाई: 1,09,843
- आष्टी: 1,01,693
- केज: 32,223
- धारूर: 33,294
- गेवराई: 45,263
- माजलगाव: 27,792
- परळी: 32,293
- पाटोदा: 32,702
- शिरूर: 49,493
- वडवणी: 41,450
7. योजनेचा उद्देश:
- शेतकऱ्यांना नैसर्गिक आपत्तीमुळे होणाऱ्या नुकसानीपासून संरक्षण देणे.
- अल्प दरात (1 रुपयात) विमा उपलब्ध करून देऊन आर्थिक ताण कमी करणे.
निष्कर्ष:
ही योजना शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत उपयुक्त ठरली आहे, कारण ती पिकांसाठी मोठे आर्थिक संरक्षण देते. बीड जिल्ह्यातील 5.86 लाखांपेक्षा अधिक शेतकऱ्यांनी या योजनेचा लाभ घेतला आहे, ज्यामुळे त्यांचे 2.99 लाख हेक्टर क्षेत्र संरक्षित झाले आहे.Crop Insurance Scheme Maharashtra